Η ορθή γραφή της λέξης Ορθοπε(αι)δική χαρακτηρίζεται την τελευταία εικοσαετία από ιδιαίτερες αμφισβητήσεις όσον αφορά την πιο σωστή γλωσσολογικά γραφή της και έχει απασχολήσει ή καλύτερα διχάσει την επιστημονική κοινότητα.
Η πρώτη αναφορά στη διεθνή βιβλιογραφία του ονόματος Ορθοπαιδική ανήκει στο Γάλλο Καθηγητή Nicolas Andry του Πανεπιστήμιου των Παρισίων, ο οποίος το 1741 στο έργο του Traité d’orthopédie ou l’art de prévenir et corriger dans les enfants les difformités du corps (Πραγματεία περί «ορθοπαιδίας» ή προλήψεως και θεραπείας των σωματικών δυσπλασιών στα παιδιά). Όπως αναφέρει ο ίδιος έπλασε αυτό τον όρο από τις δύο ελληνικές λέξεις, ορθός και παιδίον, το οποίο αποδεικνύεται και από τη χρήση του é που αποδίδει στους ελληνογενείς όρους το ελληνικό “αι”. Παρόμοια σκέψη βρίσκεται τόσο στον αγγλικό όρο orthopaedics, όσο και στο γερμανικό Orthopädie και προοδευτικά καθιερώθηκε παγκοσμίως για το σύνολο της ειδικότητας.
Μάλιστα και η Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπαιδικών Χειρουργών (AAOS), που αριθμεί δεκάδες χιλιάδες μέλη τοποθέτησε στο επίσημο έμβλημά της τις λέξεις “Ορθόν Παιδίον” με ελληνικούς χαρακτήρες.
Στα ελληνικά ο όρος ήρθε στα μέσα του 19ου αιώνα και από το 1920 επικράτησε η γραφή ως «Ορθοπεδική» μέχρι την τελευταία δεκαετία σε όλες τις θεσμικές χρήσεις. Η γραφή με “Ε” υπερτερούσε συντριπτικά και σε αυτό βοήθησε η σύνδεση της λέξης είτε με το pes, pedis «πόδι» τής Λατινικής είτε με το ελληνικό πέδη, οπότε ορθοπεδική νοήθηκε το «να ορθώνεις (τα οστά) με πέδες».
Το 1997 η Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ορθοπαιδικής και Τραυματολογίας (ΕΕΧΟΤ) σε συνέλευσή της και αφού έλαβε υπ΄όψιν τις εισηγήσεις 3 καθηγητών γλωσσολογίας αποδέχτηκε την αλλαγή του ονόματος από Ορθοπεδική σε Ορθοπαιδική γράφοντας το με “αι”. Μάλιστα αξίζει η αναφορά του καθηγητή Συμεωνίδη Παναγιώτη πως “ Το θέμα δεν είναι ποιο από τα δύο ονόματα είναι ετυμολογικά σωστό ή ποιο καλύπτει περισσότερο το αντικείμενο της Ορθοπαιδικής σήμερα. Και τα δύο ονόματα είναι σωστά και τα δύο δεν καλύπτουν πλήρως όλο το φάσμα της Ορθοπαιδικής σήμερα. Το θέμα είναι καθαρά ιστορικό και η απόφαση της ΕΕΧΟΤ να γράψει το «Ορθοπαιδική» με αι δε σημαίνει αλλαγή του ονόματος, αλλά επαναφορά στις ιστορικές του ρίζες.”
Συμπερασματικά, σεβόμενος και τις δύο απόψεις, φαίνεται πως γλωσσολογικά και οι δύο γραφές είναι ορθές. Προσωπικά θεωρώ πως πέρα από τις ορθογραφικές διενέξεις μεγαλύτερη αξία έχει η ενσυνείδητη άσκηση του Ορθοπε(αι)δικού λειτουργήματος.
Η πρώτη αναφορά στη διεθνή βιβλιογραφία του ονόματος Ορθοπαιδική ανήκει στο Γάλλο Καθηγητή Nicolas Andry του Πανεπιστήμιου των Παρισίων, ο οποίος το 1741 στο έργο του Traité d’orthopédie ou l’art de prévenir et corriger dans les enfants les difformités du corps (Πραγματεία περί «ορθοπαιδίας» ή προλήψεως και θεραπείας των σωματικών δυσπλασιών στα παιδιά). Όπως αναφέρει ο ίδιος έπλασε αυτό τον όρο από τις δύο ελληνικές λέξεις, ορθός και παιδίον, το οποίο αποδεικνύεται και από τη χρήση του é που αποδίδει στους ελληνογενείς όρους το ελληνικό “αι”. Παρόμοια σκέψη βρίσκεται τόσο στον αγγλικό όρο orthopaedics, όσο και στο γερμανικό Orthopädie και προοδευτικά καθιερώθηκε παγκοσμίως για το σύνολο της ειδικότητας.
Μάλιστα και η Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπαιδικών Χειρουργών (AAOS), που αριθμεί δεκάδες χιλιάδες μέλη τοποθέτησε στο επίσημο έμβλημά της τις λέξεις “Ορθόν Παιδίον” με ελληνικούς χαρακτήρες.
Στα ελληνικά ο όρος ήρθε στα μέσα του 19ου αιώνα και από το 1920 επικράτησε η γραφή ως «Ορθοπεδική» μέχρι την τελευταία δεκαετία σε όλες τις θεσμικές χρήσεις. Η γραφή με “Ε” υπερτερούσε συντριπτικά και σε αυτό βοήθησε η σύνδεση της λέξης είτε με το pes, pedis «πόδι» τής Λατινικής είτε με το ελληνικό πέδη, οπότε ορθοπεδική νοήθηκε το «να ορθώνεις (τα οστά) με πέδες».
Το 1997 η Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ορθοπαιδικής και Τραυματολογίας (ΕΕΧΟΤ) σε συνέλευσή της και αφού έλαβε υπ΄όψιν τις εισηγήσεις 3 καθηγητών γλωσσολογίας αποδέχτηκε την αλλαγή του ονόματος από Ορθοπεδική σε Ορθοπαιδική γράφοντας το με “αι”. Μάλιστα αξίζει η αναφορά του καθηγητή Συμεωνίδη Παναγιώτη πως “ Το θέμα δεν είναι ποιο από τα δύο ονόματα είναι ετυμολογικά σωστό ή ποιο καλύπτει περισσότερο το αντικείμενο της Ορθοπαιδικής σήμερα. Και τα δύο ονόματα είναι σωστά και τα δύο δεν καλύπτουν πλήρως όλο το φάσμα της Ορθοπαιδικής σήμερα. Το θέμα είναι καθαρά ιστορικό και η απόφαση της ΕΕΧΟΤ να γράψει το «Ορθοπαιδική» με αι δε σημαίνει αλλαγή του ονόματος, αλλά επαναφορά στις ιστορικές του ρίζες.”
Συμπερασματικά, σεβόμενος και τις δύο απόψεις, φαίνεται πως γλωσσολογικά και οι δύο γραφές είναι ορθές. Προσωπικά θεωρώ πως πέρα από τις ορθογραφικές διενέξεις μεγαλύτερη αξία έχει η ενσυνείδητη άσκηση του Ορθοπε(αι)δικού λειτουργήματος.
