Τι είναι ο παγωμένος ώμος - frozen shoulder;
O όρος παγωμένος ώμος ή συμφυτική θυλακίτιδα του ώμου περιγράφει μια παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από οξύ πόνο και απώλεια της παθητικής και ενεργητικής κίνησης του ώμου χωρίς να προσδιορίζεται κάποια εμφανής αιτία. Ειδικότερα στην άρθρωση του ώμου συμπεριλαμβάνεται ο θύλακος, μια ελαστική και ευλύγιστη κάψουλα που εξασφαλίζει τόσο την ελαστικότητα όσο και τη σταθερότητα της άρθρωσης. Έτσι, στον “ παγωμένο ώμο” μεταβάλλεται η σύσταση του θύλακος ο οποίος γίνεται οιδηματώδης με αποτέλεσμα να χάνεται η ελαστικότητά του.
Σε ποιους ασθενείς εκδηλώνεται; - Ποια είναι τα βασικά αίτια;
Η αιτιολογία της νόσου παραμένει έως σήμερα άγνωστη. Ηλικίες πάνω από τα 40 έτη καθώς και το θήλυ φύλο εμφανίζουν πολύ συχνότερα ποσοστά συμφυτικής θυλακίτιδας ώμου. Επίσης, αίτια που σχετίζονται με μακροχρόνιο περιορισμό της κινητικότητας του ώμου όπως είναι σε ρήξεις των τενόντων ή κατάγματα και τραυματισμούς στην περιοχή του ώμου και του τραχήλου, σε εγκεφαλικό επεισόδιο ή σε φάση ανάρρωσης μετά από χειρουργική επέμβαση πυροδοτούν την έκλυση του φαινομένου. Τέλος, φαίνεται ότι συσχετίζεται με συστηματικές παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, οι διαταραχές του θυρεοειδούς, η νόσος Parkinson, η καρδιαγγειακή νόσος, η φυματίωση και η αυχενική μυελοπάθεια στις οποίες καταγράφονται στους ασθενείς πολύ υψηλά ποσοστά «παγωμένου ώμου».Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα;
Η συμφυτική θυλακίτιδα του ώμου έχει 3 στάδια εκδήλωσης. Συγκεκριμένα, στο 1ο στάδιο υπάρχει οξύς πόνος σε όλες τις ενεργητικές και παθητικές κινήσεις του ώμου για χρονικό διάστημα 1-3 μηνών. Στη συνέχεια ακολουθεί η 2η φάση όπου παράλληλα με τον πόνο εκδηλώνεται προοδευτική δυσκαμψία, δηλαδή σημαντικός περιορισμός στις κινήσεις του ώμου εξ΄αιτίας του αναπτυσόμενου ουλώδους ιστού στον αρθρικό θύλακο και κυμαίνεται χρονικά από τον 4ο – 9ο μήνα. Σε αυτό το στάδιο σε πολλούς ασθενείς υπάρχει σημαντικού βαθμού δυσκαμψία ώστε δυσκολεύονται να κάνουν απλές κινήσεις της καθημερινότητάς του (ατομική υγιεινή, οδήγηση κτλ.). Τέλος, το 3ο στάδιο είναι αυτό της υποχώρησης των συμπτωμάτων όπου ο ώμος γίνεται πιο χαλαρός και αυξάνει προοδευτικά το εύρος κίνησης της άρθρωσης.
Πώς μπορώ να θεραπευτώ γρήγορα; Ποια η κατάλληλη θεραπεία για άμεση αντιμετώπιση;
Σε πρώτη φάση η αντιμετώπιση του παγωμένου ώμου είναι συντηρητική. Κυρίαρχο ρόλο παίζει η φυσικοθεραπεία με στόχο τη μείωση του πόνου και τη βελτίωση του εύρους κίνησης. Παράλληλα, χορηγούνται παυσίπονα φαρμακευτικά σκευάσματα, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται ενδαρθρικά έγχυση κορτικοστεροειδούς (κορτιζόνη). Είναι σημαντικό πως χρειάζεται προσπάθεια και υπομονή από την πλευρά του ασθενή, καθώς και ψυχολογική υποστήριξη του από τον ορθοπαιδικό, μιας και η μακρόχρονη εξέλιξη της πάθησης μπορεί να επιβαρύνει ψυχικά πολλούς από τους παθόντες. Σε περιπτώσεις που καθυστερεί η εξέλιξη της νόσου και συνυπάρχει σημαντική δυσκαμψία μπορεί να επιχειρηθεί προσπάθεια κινητοποίησης της άρθρωσης υπό αναισθησία. Ωστόσο, μόνιμη λύση μπορεί να δώσει μόνο η χειρουργική παρέμβαση με αρθροσκόπηση όπου επιχειρείται αρθρόλυση, αφαίρεση των συμφύσεων και σημαντική αύξηση του εύρους κίνησης του πάσχοντος ώμου. Η αρθροσκοπική αποκατάσταση αποτελεί μια χειρουργική επέμβαση σύντομης διάρκειας, ασφαλή, που δεν απαιτείται νοσηλεία στο νοσοκομείο και εξασφαλίζεται ταχεία επάνοδος του ασθενή στις δραστηριότητές του.Τι πρέπει να γνωρίζω για τις ενέσεις κορτιζόνης; Είναι απαραίτητες;
Σε εμμένουσες περιπτώσεις που οι ασθενείς ταλαιπωρούνται λόγω της σοβαρής δυσκαμψίας κρίνεται χρήσιμη η ενδαρθρική έγχυση κορτικοστεροειδούς για την υποχώρηση της φλεγμονής και την ανακούφιση από τα συμπτώματα.
Είναι απαραίτητη η φυσικοθεραπεία;
Ο ρόλος ενός έμπειρου φυσικοθεραπευτή είναι καθοριστικής σημασίας στη διαδικασία της θεραπευτικού πρωτοκόλλου. Ειδικότερα, μετά τη διενέργεια αρθροσκόπησης και λύσης των συμφύσεων απαιτείται ένα εξατομικευμένο πρωτόκολλο κινησιοθεραπείας για να διατηρηθεί το εύρος κίνησης και να επιτευχθεί η προοδευτική ενδυνάμωση των μυικών ομάδων του ώμου.
Ποιες είναι οι κατάλληλες ασκήσεις μετά τη θεραπεία – Πρέπει να κάνω διατάσεις;
Η άμεση έναρξη και συστηματική εκτέλεση ενός εξειδικευμένου και εξατομικευμένου πρωτοκόλλου ασκήσεων από τον ασθενή σε καθημερινή βάση επιταχύνει σημαντικά το χρόνο αποκατάστασης της άρθρωσης. Ειδικότερα, οι πιο συνήθεις ασκήσεις είναι:
- Εκκρεμοειδείς και κυκλικές κινήσεις του ώμου για 30-40 δευτερόλεπτα επαναλαμβάνοντας 3-4 σετ έως 2 φορές την ημέρα. Ειδικότερα αφήνουμε το πάσχον χέρι να κρέμεται προς τα κάτω και εν συνεχεία κάνουμε κίνηση εκκρεμούς μπρός πίσω ή κύκλους δεξιόστροφα και αριστερόστροφα.
- Κινητοποίηση της ωμοπλάτης χρησιμοποιώντας μια ελαστική ταινία ή μια πετσέτα και κρατώντας τη πίσω από την πλάτη την τεντώνουμε έως το όριο του πόνου. Πραγματοποιούμε 3 σετ των 10-12 επαναλήψεων 2 φορές ημερησίως.
- Κινητοποίηση των ώμων μέσω ενεργής ανασκόπησης του μοτίβου κίνησης των ώμων, ανασήκωσης των ώμων και προς τα έξω κίνησης του βραχιονίου. Οι ασκήσεις αυτές μπορούν να επαναληφθούν αρκετές φορές μέσα στην ημέρα.
- Διατάσεις θωρακικών μυών. Ανασηκώνουμε τα χέρια μας μπροστά από ένα σταθερό σημείο και στη συνέχεια χαμηλώνουμε τον κορμό προς τα εμπρός μέχρι να αισθανθούμε τέντωμα στο μπροστινό τμήμα του θώρακα. Κρατάμε τη διάταση των μυών για 30-30 δευτερόλεπτα και το επαναλαμβάνουμε 2-3 φορές.
- Διατάσεις δικεφάλου βραχιονίου μυός. Τοποθετούμε το χέρι μας σε ένα σταθερό σημείο και εν συνεχεία στρέφουμε το άνω τμήμα του κορμού προς την αντίθετη πλευρά για 20 -30 δευτερόλεπτα μέχρι 3-4 σετ.
